Tijdig klagen over aangetaste witlofpennen
Een geleverde partij witlofpennen aan een witloftrekker blijkt geruime tijd na levering te zijn aangetast met Phytophthora. Wanneer de trekker zijn schade op de teler wil verhalen vangt hij bot: hij zou te laat hebben gereclameerd. Wordt dit de trekker inderdaad fataal? Daarover ging een recente rechtszaak bij het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.
Aankoop via commissionair
De trekker had de partij witlofpennen via een commissionair gekocht. Daarbij werd gebruik gemaakt van het contract en de algemene voorwaarden van de commissionair. Daarin wordt beschreven waar de kwaliteit van de pennen aan moet voldoen. Klachten over inwendige gebreken dient de trekker direct, maar uiterlijk binnen 8 weken na levering aan de teler kenbaar te maken.
Phytophthora
Bij aflevering lijken de pennen in orde. Maar na 8 weken merkt de trekker dat de planten geen water meer opnemen, de productie stilvalt en de bewaarbaarheid van de witlof zeer slecht is. Onderzoek wijst uit dat sprake is van een ernstige vorm van aantasting door Phytophthora, afkomstig van het perceel van de teler. De trekker beklaagt zich over dit inwendige gebrek eerst bij de commissionair, maar deze verwijst naar de teler. Volgens het contract moet de klacht daar worden ingediend. De klachttermijn is de dag ervoor echter net verstreken. De trekker stuurt diezelfde dag toch zijn klacht per aangetekende post en per e-mail naar de teler.
Afwijzing schadeclaim
De teler reageert niet. De aangetekende brief komt retour, omdat hij niet wordt afgehaald. De trekker blijft zitten met een schadeclaim van € 20.000,– omdat hij de partij witlof heeft moeten vernietigen. Daarop vraag hij de kantonrechter de teler te veroordelen tot schadevergoeding. De kantonrechter wijst de claim echter af omdat de trekker niet tijdig gereclameerd heeft.
Toewijzing in hoger beroep
In hoger beroep oordeelt het hof ook dat de trekker een dag te laat heeft geklaagd. Maar het hof komt tot een andere conclusie dan de kantonrechter. Volgens het hof heeft de trekker de eerste sporen van Phytophthora slechts drie dagen voor het verstrijken van de klachttermijn kunnen ontdekken. Dit is toen al aan de commissionair gemeld. De aantasting bleek op de dag van het verstrijken van de klachttermijn ernstiger dan aanvankelijk werd gedacht. De trekker heeft daarop direct actie ondernomen. Verder komt vast te staan dat de teler, hoewel een dag te laat, de e-mail wel heeft ontvangen. Het hof oordeelt dat onder deze omstandigheden het beroep van de teler op de klachttermijn naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is en wijst de schadeclaim van de trekker alsnog toe.
Conclusie
Contracten en algemene voorwaarden zijn voor de agrarische handelspraktijk van groot belang en scheppen duidelijkheid. Maar de tekst van het contract is niet altijd doorslaggevend. De rechter kijkt ook naar de bedoeling van partijen en naar de specifieke situatie van het geval en heeft op die manier de mogelijkheid om soms van de letter van het contract af te wijken.
Mr. Y. van der Horst
