Rechtspraak gaat om bij kinderalimentatie!
Het kindgebondenbudget (KGB) dat een verzorgende ouder ontvangt van de overheid maakt de behoefte aan kinderalimentatie niet kleiner. Dat is de uitkomst van een zeer belangrijke uitspraak van de Hoge Raad afgelopen vrijdag, 9 oktober, welke uitspraak direct gevolgen heeft voor het vaststellen van kinderalimentatie door de rechter.
Rekenmethodiek alimentatie
Wat betaald moet worden aan kinderalimentatie is in de eerste plaats afhankelijk van de behoefte van een kind en in de tweede plaats van de draagkracht van diens ouders om in die behoefte te voorzien. Omdat de wet niet bepaalt hoe de behoefte van een kind en de draagkracht van ouders vastgesteld moet worden, hebben rechters hierover onderling afspraken gemaakt in de zogeheten Tremanormen. Deze Tremanormen moeten voorkomen dat in het land door rechters uiteenlopende berekeningen gemaakt worden. Hoewel deze Tremanormen slechts de status hebben van een advies, leert de praktijk dat deze adviezen vrijwel altijd opgevolgd worden door rechters en ook in geval van mediation.
KGB in mindering op behoefte
Per 1 januari 2013 adviseren de Tremanormen om het kindgebondenbudget (KGB) volledig in mindering te brengen op de behoefte van een kind. De resterende behoefte om nog kinderalimentatie te ontvangen daalde hierdoor. Op dat ogenblik waren de gevolgen voor de behoefte nog relatief beperkt, aangezien de hoogte van het kindgebondenbudget nog beperkt was. Als de behoefte van een kind bijvoorbeeld € 200,– bedroeg, en het kindgebondenbudget € 150,– was er nog een behoefte van € 50,– om kinderalimentatie te ontvangen.
Verhoging KGB: soms geen aanvullende behoefte meer
Per 1 januari 2015 is het systeem van kortingen en toeslagen voor alleenstaande ouders echter drastisch gewijzigd. De minister trachtte om het systeem eenvoudiger te maken door enkele toeslagen samen te voegen met het kindgebondenbudget. Hierdoor steeg dit budget aanzienlijk, welke verhoging ook wel aangeduid is als de ‘alleenstaande ouderkop’. Het maximale bedrag aan kindgebondenbudget in de situatie van 1 kind dat ontvangen kan worden, is € 340,– per maand.
De Tremanormen werden echter niet gewijzigd. Dat had tot gevolg dat op de behoefte van een kind een nog groter bedrag aan kindgebondenbudget in mindering werd gebracht. Regelmatig leidde dit tot situaties dat de behoefte kleiner was dan het kindgebondenbudget dat werd ontvangen, zodat er dan geen aanleiding meer was om nog kinderalimentatie te betalen. De behoefte van het kind was immers gedekt door het kindgebondenbudget.
In het eerder genoemde voorbeeld waarin de behoefte van het kind € 200,– per maand bedroeg, moest dus (als de verzorgende ouder het maximale bedrag ontving) een bedrag van € 340,– aan kindgebondenbudget in mindering gebracht worden. Er was dan geen behoefte meer om nog kinderalimentatie te ontvangen.
Protest
Tegen dat gevolg kwam veel protest en ook rechters zelf hadden soms moeite met deze ontwikkeling. De wet verplicht namelijk ouders om in de behoefte van een kind te voorzien, en dat zou toch niet moeten worden doorkruist door een fiscale maatregel, zo was een veel gehoorde klacht. De kwestie is uiteindelijk in juni 2015 door het Gerechtshof Den Haag voorgelegd aan de Hoge Raad, het hoogste rechtsorgaan van Nederland.
Oordeel Hoge Raad
De Hoge Raad heeft afgelopen vrijdag geoordeeld dat het kindgebondenbudget niet in mindering gebracht dient te worden op de behoefte van een kind. Het kindgebondenbudget moet wel gezien worden als een stukje inkomen van de verzorgende ouder. De Hoge Raad schept daarmee duidelijkheid op dit punt en dat is van belang omdat er bij de verschillende rechtbanken nog behoorlijk wat procedures over deze kwestie lopen.
Conclusie
Momenteel is nog onduidelijk of recente uitspraken over kinderalimentatieverplichtingen waarbij het kindgebondenbudget een rol gespeeld heeft, opnieuw voorgelegd kunnen worden aan rechter. Daar zal nog verdere duidelijkheid over moeten komen. Óf door nieuwe uitspraken óf door nieuwe richtlijnen.
Indien in een mediationtraject de kinderalimentatie vastgesteld is, is deze uitspraak in ieder geval aanleiding om met de andere ouder in overleg te treden.
Wanneer deze uitspraak wel een grondslag vormt om wijziging te vragen aan de rechter, zal dat mogelijk tot gevolg hebben dat (bij overigens gelijkblijvende omstandigheden) de te betalen of te ontvangen kinderalimentatie verhoogd zal worden. Voor eventueel advies hierover kan contact met ons kantoor worden opgenomen.