Problemen met pootaardappelen
Het Pieperfestival start vandaag en daarom dus vandaag een column over aardappelen. Wat doe je als de pootaardappelen die je hebt geleverd bij de telers, nadat ze zijn gepoot, zulke grote problemen opleveren, dat de oogst als verloren moet worden beschouwd ? Moet je de schade aan de telers vergoeden en kun je de schade misschien nog verhalen op de leverancier van de aardappelen. Met deze vragen werd een verkoper geconfronteerd in een zaak die uiteindelijk zelfs bij de Hoge Raad terechtkwam.
Onvoldoende kiemkracht
Moerings verkoopt 4 partijen pootaardappelen aan Mol.Voorafgaand aan de leveringen heeft Moerings het loof van de aardappelen geklapt en heeft hij, mede vanwege het natte weer, het loof waarschijnlijk niet onder de juiste omstandigheden met bestrijdingsmiddel behandeld . De overeenkomsten tussen Moerings en Mol zijn telefonisch tot stand gekomen en nadien heeft Mol de inkoopbevestigingen voor akkoord bevestigd.
Mol verkoopt de partijen direct door aan enkele telers. Eenmaal gepoot blijken de aardappelen van alle vier partijen onvoldoende kiemkrachtig. Mol vergoedt de schade van de telers en spreekt vervolgens Moerings aan. De rechtbank wijst de vordering van Mol toe omdat volgens de rechtbank duidelijk sprake was van een geval van wat wij juristen non-conformiteit noemen: de pootaardappelen beantwoordden duidelijk niet aan de verwachtingen die Mol mocht hebben. Moerings legt zich hier niet bij neer en gaat in hoger beroep.
Ingebrekestelling
Moerings ontkent aansprakelijkheid, omdat Mol hem niet in gebreke heeft gesteld., zodat juridisch geen verzuim is ingetreden. Het Hof volgt Moerings daarin niet en stelt dat in deze situatie helemaal geen ingebrekestelling nodig was. De pootaardappelen moeten volgens de contracten tijdig worden geleverd, op bepaalde afgesproken data. Dit was nodig omdat de pootaardappelen zo vroeg in het seizoen gepoot konden worden dat zij voldoende tijd zouden hebben om een normaal te verwachten volwaardige opbrengst te realiseren.
Normaal kan bij een gebrek in de levering door opnieuw na te leveren (in dit geval het opnieuw leveren van pootaardappelen) de schadeplicht worden voorkomen.. Maar in dit geval werden de kiemproblemen pas ontdekt nadat de vier partijen waren gepoot. Hierdoor was nakoming blijvend onmogelijk. Hierover ontstond een uitgebreide discussie, waarover uiteindelijk de Hoge Raad zich moest buigen.
Hoge Raad
Ook de Hoge Raad was van oordeel dat Moerings niet door Mol in gebreke gesteld had hoeven worden. De overeenkomst bevatte bepaalde leveringsmomenten waarop er geleverd moest worden. En ook al was dit contractueel niet goed vast gelegd, deze termijnen moesten worden opgevat als een zogenoemde fatale termijnen. Als je die overschrijdt ben je automatisch in verzuim. Een nieuwe levering in de loop van het seizoen had dan geen enkele zin meer omdat de pootaardappelen dan onvoldoende tijd hadden om te groeien. Dus nakoming was ook volgens de Hoge Raad blijvend onmogelijk geworden toen de kiemproblemen aan het licht kwamen. Moerings was daardoor direct in verzuim zodat een ingebrekestelling niet nodig was. En hierdoor moest Moerings uiteindelijk toch de schade van Mol betalen die overeenkwam met het bedrag dat Mol al aan de telers had vergoed.
Conclusie
Het steekt al met al best wel nauw bij de beoordeling van de aansprakelijkheid in dit soort kwesties. Het algemene advies is om bij ontdekking van problemen in agrarische producten zo snel mogelijk advies in te winnen over de eigen positie. Het ging in deze zaak om een mondelinge overeenkomst. Steeds meer contracten worden natuurlijk schriftelijk gesloten en dan spelen ook algemene voorwaarden steeds meer een rol.
Ook de rol daarvan zal goed beoordeeld moeten worden. Neemt u in voorkomend geval gerust contact op met de agrarische specialisten van ons kantoor. En voor de komende dagen: heel veel plezier op het Pieperfestival !
