Obesitas: zwaarwegende reden voor ontslag?
Nu overgewicht steeds vaker voorkomt, zal de rechter ook vaker de vraag voorgelegd krijgen of de arbeidsovereenkomst van een werknemer met morbide obesitas ontbonden mag worden. De eerste vraag die dan beantwoord moet worden is of er sprake is van een ziekte of misschien zelfs wel van een chronische ziekte.
Chronische ziekte
De lagere rechtspraak heeft inmiddels bepaald dat morbide obesitas een chronische ziekte is in de zin van de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz). Dit betekent dat een zieke werknemer met morbide obesitas, net zoals iedere ander zieke werknemer, de eerste twee jaar ontslagbescherming geniet en de werknemer niet ontslagen kan worden. Nu er zelfs sprake is van een chronische ziekte geldt het opzegverbod ook na deze twee jaar. Op grond van de Wgbh/cz mag bij ontslag namelijk niet gediscrimineerd worden.
Inspanningen werkgever
Alvorens op de rechtspraak in te gaan, is het nog van belang om te melden dat van de werkgever verwacht wordt dat hij de nodige inspanningen verricht die er toe leiden dat de (zieke) werknemer met morbide obesitas zijn functie kan blijven uitoefenen. De werkgever kan naast aanpassingen op de werkplek, de werknemer hulp aanbieden om af te vallen. De werkgever moet de werknemer ook duidelijk maken dat het hem serieus is en dat als de werknemer zijn overgewicht niet kwijt raakt, dit kan leiden tot ontslag.
Wel of geen ontslag
Zolang de werknemer met morbide obesitas niet langer dan twee jaar ziek is, is er eigenlijk geen mogelijkheid om deze werknemer te ontslaan. Het opzegverbod van artikel 7:670 BW geldt dan. Na twee jaar ziekte geldt voor de werknemer met morbide obesitas nog steeds het opzegverbod maar dan op grond van artikel 4 Wgbh/cz. De werkgever heeft na twee jaar ziekte wel de mogelijkheid de arbeidsovereenkomst te laten ontbinden door de rechter, maar dan zal de werkgever toch moeten aantonen dat er meer aan de hand is, zoals bijvoorbeeld dat de zieke werknemer zorgt voor organisatorische of rooster technische problemen of niet meer geschikt is voor de uitoefening van zijn functie.
Kantonrechter Groningen
De kantonrechter Groningen behandelde in mei van dit jaar een zaak die ging over dit onderwerp.
De werknemer was sinds 1981 in dienst en werkzaam als groepsleider bij een kinderdagcentrum voor kinderen met een verstandelijke beperking. Zijn extreme zwaarlijvigheid was een belemmering bij de begeleiding en de ontwikkeling van de kinderen. De werknemer kon alleen maar binnen of buiten aan de tafel zitten en kon niet, zoals de andere groepsleiders, met de kinderen het bos ingaan, naar een speelplek gaan of voetballen. De werkgever heeft de werknemer hier herhaaldelijk de afgelopen jaren op aangesproken en hem ook hulp aangeboden om af te vallen. Het is de werknemer echter niet gelukt om af te vallen.
De kantonrechter ontbond de arbeidsovereenkomst, omdat hij van mening is dat de werkgever voldoende heeft aangetoond dat de werknemer als gevolg van zijn morbide obesitas niet meer aan zijn functie-eisen kan voldoen en er binnen afzienbare tijd geen sprake is van verbetering.
Conclusie
Hoewel de werknemer met morbide obesitas ontslagbescherming geniet op grond van de Wgbh/cz, kunnen bijzondere omstandigheden er toe leiden dat de arbeidsovereenkomst toch ontbonden kan worden. De werkgever moet dan wel aannemelijk maken dat hij voldoende inspanningen heeft verricht om de werknemer aan het werk te kunnen blijven houden en de werknemer op de consequenties heeft gewezen. Daarnaast moet er dan nog sprake zijn van bedrijfsorganisatorische redenen, die voldoende zwaarwegend zijn om de arbeidsovereenkomst van de werknemer te ontbinden.