Gezamenlijk gezag ouder met niet-ouder
Het is niet altijd vanzelfsprekend dat een kind wordt geboren in een gezin met twee ouders. Daar kunnen vele redenen voor zijn. Soms is het een bewuste keuze van een vrouw om alleen een kind te krijgen. In andere situaties is een zwangerschap niet gepland en staat de vrouw er onbedoeld alleen voor.
Eenhoofdig gezag
In de wet is vastgelegd dat een moeder (mits ze tenminste 18 jaar oud is) vanaf de geboorte het gezag over een kind heeft. We spreken dan van “eenhoofdig gezag”. De moeder heeft dan alleen de verantwoordelijkheid voor het kind en neemt alleen de beslissingen voor een kind.
Nauw betrokken persoon
Juist in situaties van alleenstaande moeders komt het vaak voor dat iemand nauw betrokken wordt. Dat gebeurt vaak al tijdens de zwangerschap. Denk bijvoorbeeld aan een (toekomstige) oma, opa, tante of oom. Of een goede vriendin van de moeder. Na de geboorte kan deze persoon een belangrijke rol gaan spelen in de zorg voor en opvoeding van het kind.
Zeker als deze derde persoon in de nabijheid van de moeder woont, kan er zo een nauwe band groeien met het kind. Deze derde kan betrokken worden bij allerlei formele en ook praktische zaken rondom een kind. Denk daarbij aan schoolkeuze, doktersbezoeken, bijwonen van ouderavonden van school etc.
Gezag delen
In zo’n situatie kan de behoefte bij de moeder ontstaan om haar gezag te delen met deze derde persoon. Dan ontstaat er ook formeel een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het kind. En een recht op informatie over een kind van school, artsen, hulpverlening en dergelijke. Bovendien zou, als de moeder onverhoopt voortijdig komt te overlijden, het gezag nog rusten bij deze derde. Dat kan een alleenstaande moeder een veilig gevoel geven.
Om dat gezamenlijke gezag te bereiken is een beslissing van de rechtbank nodig. De moeder en de derde kunnen (via een advocaat) bij de rechtbank een verzoek indienen om hen te belasten met het “medegezag” over een kind. Na een dergelijke beslissing heeft een kind nog steeds één ouder heeft maar twee verzorgers met formele bevoegdheden en verantwoordelijkheden.
Als u hierover vragen heeft, kunt u contact opnemen met mw. mr. B.M. (Nardie) van Ham-Oude Elferink
