“Dat zou toch niet moeten kunnen” dacht waarschijnlijk ook de man die onlangs door de rechtbank Amsterdam hiervoor toch de juridisch rekening gepresenteerd kreeg. Hij sprak met zijn buurman af dat die zijn hond, een Huskey, zou uitlaten. Aanvankelijk wilde de buurman dat niet, omdat de hond toch wel erg groot was en wellicht erg hard kon trekken aan de riem. Dat harde trekken zou alleen gebeuren, aldus de hondeneigenaar, wanneer er katten in de buurt waren en die waren er vooral in het nabij gelegen park. Wanneer de buurman dat park zou vermijden, zou er niets aan de hand zijn.

Wat er vervolgens gebeurde laat zich raden: bij de eerste de beste kat trok de hond hard aan de riem en struikelde de buurman  over de riem van de hond. Door de daarop volgende ongelukkige val liep de man de nodige kneuzingen op. Behandeling in het ziekenhuis was zelfs noodzakelijk. Voor de schade werd de hondeneigenaar aangesproken. Die verweerde zich door te stellen dat er sprake was van eigen schuld: de buurman had zelf de beslissing genomen om de hond uit te laten en vervolgens de nabijheid van katten bewust opgezocht.

Uit de wet vloeit voort dat de bezitter van een dier in beginsel aansprakelijk is voor de door het dier aangerichte schade. Dit houdt een risico-aansprakelijkheid in: de enkele omstandigheid dat men een bepaalde hoedanigheid heeft, is voldoende om aansprakelijkheid aan te nemen. Dit betekent dat een eigenaar van een dier altijd het risico loopt om aansprakelijk gehouden te worden voor de gedragingen van zijn dier, zoals in deze situatie de hond. De wetgever heeft hiervoor gekozen omdat het gevaar bij een dier gelegen is in de eigen wil en energie van het dier. Daarnaast zijn dieren, hoe getemd ook, veelal in min of meerdere mate onberekenbaar. Overigens valt de risico-aansprakelijkheid veelal onder de dekking van een WA-verzekering. Het afsluiten van een dergelijke verzekering is echter niet verplicht, en ook deze hondenbezitter had geen WA-verzekering afgesloten. Met de risico-aansprakelijkheid heeft de wetgever beoogd dat de eigenaar scherp toezicht houdt op zijn dier, en aansprakelijk is voor de gedragingen van dat dier. Een soortgelijke aansprakelijkheid kent de wet ook voor de verhoudingen tussen ouder en kind, en werkgever en werknemer.

Ten aanzien van het verweer dat de buurman zelf het gevaar (de kat) had opgezocht en zelf uiteindelijk de keuze had gemaakt om de hond uit te gaan laten, overwoog de rechtbank dat het de kernvraag is of de buurman anders moest handelen dan van een redelijk handelend mens kon worden gevergd. Moest de buurman bedacht zijn op katten en een woest trekkende hond? De buurman wist dat de hond groot en strek was, maar dat enkele feit is niet voldoende om de aansprakelijk volledig bij de buurman neer te leggen. Dat de hond wild aan de riem trok bij het zien van een kat behoort tot het risico van het hebben van een hond. De buurman hoefde niet bedacht te zijn op valpartijen als gevolg daarvan.

Bijzondere waarde hechtte de rechtbank aan het feit dat de hondeneigenaar goed bekend was en kon zijn met de eigenschappen van de Huskey. Hij kent zijn hond beter dan wie ook. Die wetenschap maakte dat de aansprakelijkheid toch bij de eigenaar bleef, ondanks dat de buurman uiteindelijk op eigen initiatief de hond uitliet.

De aansprakelijkheid voor dieren beperkt zich uiteraard niet alleen tot deze situatie, ook wanneer een dier iets beschadigt is de eigenaar in beginsel aansprakelijk. De situatie waarover de rechtbank zich uitgelaten heeft, laat wel zien dat een eigenaar van een dier zich bewust moet zijn van het feit het gedrag van een dier financiële gevolgen kan hebben, voor welke gevolgen men zich veelal wel weer via een WA-verzekering kan laten verzekeren. Van geheel zorgeloos achter de kachel gaan zitten, en de buurman het hondenweer in sturen, is dus geen sprake. Dan toch maar weer zelf de regenjas aantrekken.