Concurrentiebeding
Concurrentiebeding werknemer
Veel arbeidsovereenkomsten bevatten een concurrentiebeding of relatiebeding. Zo’n beding maakt het moeilijker voor jou als werknemer om voor jezelf te beginnen of bij een concurrent aan de slag te gaan. Wanneer is een concurrentie- of relatiebeding bindend en welke ruimte heb je als werknemer? Scholtens advocaten & adviseurs heeft het antwoord op deze vragen.
Aan de slag bij de concurrent of als zelfstandig ondernemer
Wil je weten of je bij vertrek van je huidige werkgever in dienst mag treden bij een concurrent? Of dat je een eigen bedrijf mag beginnen in dezelfde branche als je werkgever? Mag je klanten ‘meenemen’ naar je nieuwe werkgever of je eigen bedrijf? Veel werknemers krijgen te maken met deze vragen wanneer zij zich oriënteren op ander werk. Veel werknemers, vooral in commerciële functies, hebben in hun arbeidsovereenkomst een concurrentiebeding of relatiebeding staan. Dat belemmert hen om bij een concurrent in dienst te treden of een eigen bedrijf te starten.
Is het concurrentiebeding nog geldig?
In het verleden is vaak gedacht dat zo’n concurrentiebeding niet (meer) van toepassing was. Zeker wanneer het beding jaren geleden in een arbeidscontract was opgenomen. Het zou dan niet redelijk zijn om de werknemer daar nu nog aan te houden. In de huidige rechtspraktijk heeft het concurrentiebeding echter nog steeds veel betekenis. Veel rechters nemen het beding serieus en wijzen een beroep daarop door een werkgever vaak toe. De werknemer zal hier dus rekening mee moeten houden. Zo niet, dan kan hij een forse boete of schadeclaim tegemoet zien. Aan de andere kant is sinds de invoering van de Wet Werk en Zekerheid het niet meer toegestaan om een concurrentiebeding in arbeidscontracten voor bepaalde tijd op te nemen, tenzij er sprake is van een zwaarwegend bedrijfs- of beroepsbelang. De werkgever moet dit belang in het arbeidscontract motiveren. Werkgevers en werknemers zijn zich daar vaak niet altijd van bewust.
Reikwijdte van het beding
Veel concurrentiebedingen zijn niet goed opgesteld. Het beding kan bijvoorbeeld de werkzaamheden in een te groot gebied of voor een te lange duur verbieden. Rechters zijn nog wel eens geneigd om het bereik van het concurrentiebeding te beperken. Zo nodig kan je via een kortgeding schorsing of matiging van het concurrentiebeding vragen
Tegenover het belang van de werkgever staat het belang van de werknemer. Als werknemer heb je de vrijheid ander werk te kiezen, zeker wanneer het gaat om een positieverbetering. Ook kan je ander werk kiezen om een ambitie te verwezenlijken die bij de huidige werkgever niet mogelijk is. Zo nodig kan je de rechter vragen om te beoordelen welk belang zwaarder moet wegen. Wanneer dat in jouw voordeel uitpakt, mag de werkgever je niet aan het beding houden.
Relatiebeding
Naast het concurrentiebeding komen we in de praktijk ook geregeld het relatiebeding tegen. Met een relatiebeding voorkomt een werkgever dat vertrekkende werknemers contact houden met (vaste) relaties van de werkgever. Daarmee wil de werkgever voorkomen dat een vertrekkende werknemer ‘klanten meeneemt’ naar zijn nieuwe werkplek. Ook dit beding geeft vaak aanleiding tot discussie. Ook hier geldt dat dit niet meer zonder meer opgenomen kan worden in een arbeidscontract voor bepaalde tijd.
Win advies in
Om je als werknemer goed te kunnen adviseren is het van belang dat je in een zo vroeg mogelijk stadium contact met ons opneemt. We kunnen dan het concurrentiebeding of relatiebeding beoordelen. Afhankelijk van de situatie adviseren we je over wat je wel en niet kunt doen. Soms leidt dat tot nadere onderhandelingen met je werkgever om ervoor te zorgen dat je toch jouw beoogde overstap kunt maken. Zo proberen we ervoor te zorgen dat je uiteindelijk jouw ambities kunt verwezenlijken.
Concurrentiebeding werkgever
Met een concurrentiebeding kan je voorkomen dat een werknemer bij jouw concurrent aan de slag gaat. Maar om dat te bereiken, moet het concurrentiebeding helder zijn geformuleerd. Scholtens advocaten & adviseurs kan je daarbij behulpzaam zijn. In veel gevallen gaat het daarbij om maatwerk.
Twee belangen
Als werkgever neem je een concurrentiebeding in de arbeidsovereenkomst op om te voorkomen dat een werknemer bij jouw concurrent gaat werken. Maar een werknemer moet vrij zijn in zijn arbeidskeuze en carrièrekansen. Bij een conflict over een concurrentiebeding moet de rechter een afweging maken tussen deze twee botsende belangen.
Vereisten geldig concurrentiebeding
Een geldig concurrentiebeding moet schriftelijk worden vastgelegd met een meerderjarige werknemer. Neem daarom een concurrentiebeding in de arbeidsovereenkomst op of in een arbeidsreglement waarnaar in de arbeidsovereenkomst wordt verwezen. Het opnemen van een concurrentiebeding in een cao heeft geen effect.
Relatiebeding
Naast het concurrentiebeding kennen we ook het relatiebeding en tegenwoordig ook het (sociale) netwerkbeding. In principe zijn beide bedingen een bijzondere vorm van het concurrentiebeding. Daarom gelden ook voor deze bedingen dezelfde hierboven genoemde vereisten.
Formuleer het beding duidelijk
Formuleer een concurrentiebeding duidelijk en zorg dat het betrekking heeft op de functie en het werkgebied van de werknemer. Deze formulering is maatwerk. Voor veel werkgevers hebben wij standaardbedingen per functie laten maken; dat werkt in de praktijk goed. Een goed en afgewogen concurrentiebeding houdt dan ook meestal stand in een procedure.
Concurrentiebeding en contract voor bepaalde tijd
Ook is het sinds de invoering van de Wet Werk en Zekerheid in principe niet meer toegestaan om een concurrentiebeding op te nemen in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. Dat kan nog wel als er sprake is van zwaarwegende bedrijfsbelangen: maar dan moet je in het concurrentiebeding wel motiveren waarom daar sprake van is. Dat vraagt dus maatwerk en goed advies.
Omzetting van een contract
Als in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd toch een uitgebreid gemotiveerd concurrentiebeding is opgenomen zal dit ook in het volgende contract opnieuw moeten worden opgenomen. Als de overeenkomst na enige tijd overgaat in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, is het de vraag of het concurrentiebeding automatisch mee overgaat. Daarom adviseren we je om bij een omzetting het concurrentiebeding opnieuw schriftelijk vast te leggen dan wel op dat moment het beding alsnog aan te gaan als je het beding niet eerder hebt opgenomen in de contracten voor bepaalde tijd. Ook bij functiewijziging doe je er goed aan het concurrentiebeding opnieuw schriftelijk vast te leggen.
Nieuwe werknemer met concurrentiebeding in dienst nemen?
Wil je een nieuwe medewerker in dienst nemen die nog een concurrentiebeding bij de oude werkgever heeft? Maak dan niet de fout de werking van dat beding te onderschatten. Wij kunnen je adviseren over de kracht en werking van het beding en over de mogelijkheden om het beding aan te tasten.